Operacja rwy kulszowej – jej przebieg, koszt i skutki uboczne
Rwa kulszowa, to powszechnie znany zespół objawów związanych z uciskiem na nerw kulszowy. Objawia się silnym bólem, promieniującym od pośladka, przez udo aż do stopy. Najczęściej spowodowana jest przepukliną jądra miażdżystego krążka międzykręgowego. Chorzy nie mogą wtedy wykonywać codziennych obowiązków, a tym bardziej pracować zawodowo. Większość pacjentów może być leczona zachowawczo, jednak ok. 10% jest leczonych operacyjnie. Kiedy więc zabieg jest konieczny? Jak przebiega i ile kosztuje w prywatnej klinice? Czy w ogóle operacja rwy kulszowej jest bezpieczna?
Rodzaje zabiegów operacyjnych
Zabiegi operacyjne stosowane przy rwie kulszowej dzieli się na: tradycyjne (inwazyjne) i małoinwazyjne. Istnieje jednak szeroki wachlarz możliwości zabiegów leczniczych, które sprawdzają się w przewlekłych i ciężkich przypadkach rwy kulszowej.
1. Zabiegi małoinwazyjne
Najszybszym sposobem na rwę kulszową są blokady nadtwardówkowa pod kontrolą RTG (tzw. iniekcje epiduralne), które przynoszą ulgę pacjentowi już po kilku minutach.
Inne małoinwazyjne procedury:
– discogel (wszczepiane przez nakłucie skóry pleców protezy krążka międzykręgowego),
– wertebroplastyka (wstrzyknięcie cementu kostnego do zniszczonego trzonu kręgu),
– mikrodiscektomia (usunięciu części wypadniętego jądra miażdżystego, która powoduje ucisk).
2. Zabiegi inwazyjne
Do inwazyjnych metod leczenia neurochirurgicznego zaliczamy:
– discektomię (wycięcie fragmentu dysku uciskającego korzeń nerwowy),
– laminektomię (rozszerzenie rdzenia kręgowego w dolnej części pleców, aby zmniejszyć nacisk na nerwy),
– spondylodeza (stabilizacja kręgosłupa, czyli zespolenie sąsiednich kręgów poprzez wszczepienie implantów tak).
Metody leczenia zachowawczego i operacyjnego rwy kulszowej
Rodzaj leczenia dobierany jest indywidualnie w zależności od stanu pacjenta i pierwotnej przyczyny objawów rwy kulszowej
Kiedy należy zastosować operacyjne leczenie rwy kulszowej?
Rwę kulszową najczęściej leczy się metodami zachowawczymi. W pierwszych dniach ostrego ataku rwy podaje się choremu leki przeciwbólowe i zaleca odpoczynek. Kolejnym etapem jest fizykoterapia i rehabilitacja.
Jeśli jednak domowe sposoby leczenia, ani terapie farmakologiczne i ćwiczenia nie przynoszą spodziewanych efektów, potrzebny może być zabieg operacyjny.
Pacjentów do operacji kwalifikuje się na podstawie takich czynników, jak:
– częste nawroty choroby lub nieustępujący ból kończyny dolnej pomimo zastosowania terapii farmakologicznej,
– znaczne osłabienie czucia, siły mięśniowej oraz postępujące niedowłady,
– zaburzenia funkcji zwieraczy, nietrzymanie moczu i/lub stolca,
– dolegliwości bólowe kręgosłupa, które powodują ograniczenie zwykłej codziennej aktywności.
W przypadku wystąpienia powyższych objawów, trzeba niezwłocznie skonsultować się z neurochirurgiem!
Do operacji mikrodiscektomii w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa kwalifikują się pacjenci, u których występuje:
– ból trwający ponad 2 tygodnie (pomimo fizykoterapii),
– dodatni objaw Laseque’a (objaw rozciągowy),
– deficyty neurologiczne (w zakresie ruchomości lub czucia powierzchniowego),
– zmiany w badaniu radiologicznym.
Kiedy stosowana jest discektomia?
– ból promieniujący do nogi spowodowany wysuniętym fragmentem dysku uciskającym korzeń nerwowy, a lokalizacja bólu odpowiada obrazowi radiologicznemu,
– ból trwa dłużej niż 3 miesiące,
– leczenie zachowawcze nie przyniosło efektów.
Operacja rwy kulszowej jest ostatecznością! Tylko lekarz może zakwalifikować pacjenta do leczenia zabiegowego. Pamiętaj, że każdy przypadek jest inny
Na czym polegają te zabiegi operacyjne?
Discektomia najczęściej wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym, w ułożeniu na brzuchu. Polega na usunięciu fragmentu dysku uciskającego na nerw. Nie usuwa się pierścienia włóknistego, lecz zaledwie położone ośrodkowo jądro miażdżyste. Zazwyczaj czas zabiegu, to 20-45 minut przy śladowej utracie krwi.
Mikrodiscektomia to operacyjna, małoinwazyjna metoda leczenia przepukliny krążka międzykręgowego z wykorzystaniem specjalistycznego mikroskopu operacyjnego. Polega na usunięciu części wypadniętego jądra miażdżystego, która powoduje ucisk poprzez minimalne nacięcie skóry. To z kolei, skraca czas spędzony w szpitalu (zazwyczaj do ok. 3 dni) i przyspiesza rekonwalescencję.
Zabieg jest przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym i trwa około godziny. Pacjent układany jest w pozycji kolanowo-łokciowej, by jak najbardziej rozszerzyć przestrzenie międzykręgowe. W niektórych przypadkach wskazane jest również implantowanie stabilizatora międzykolcowego. Pozwala to utrzymać wysokość przestrzeni międzykręgowej i zapobiegać nawrotom choroby.
Laminektomię wykonuje się, gdy ucisk na korzenie powodowany jest nie tylko przez dyskopatię, lecz także zmiany zwyrodnieniowe. Zabieg ten polega na poszerzeniu kanału przez usunięcie łuku kręgu, który wraz z więzadłami i stawami międzywyrostkowymi, ogranicza kanał kręgowy.
Jeśli stwierdzono niestabilność kręgosłupa, związaną z procesem zwyrodnieniowym krążka międzykręgowego lub ze zmianami pourazowymi, laminektomię uzupełnia się tzw. stabilizacją wewnętrzną. Polega ona na wkręceniu specjalnych śrub w nasady łuków kręgów i połączeniu ich metalowymi mostkami. Operacja może trwać nawet kilka godzin (wiele zależy od rozległości i liczby wkręcanych śrub).
Czy operacja rwy kulszowej jest bezpieczna?
Przede wszystkim przed zakwalifikowaniem do operacji, wykonywany jest rezonans magnetyczny. Na podstawie wyników tego badania lekarz stwierdzi, czy istnieje szansa na samowyleczenie, czy też konieczne będzie wykonanie zabiegu. Specjalista również oceni zasadność wykonania operacji i jaki (ewentualnie) rodzaj zabiegu będzie najlepszy dla danego pacjenta.
Nie można stwierdzić, że operacja rwy kulszowej jest w 100% bezpieczna, ani też że związana jest z dużym ryzykiem. Owszem, mogą wystąpić skutki uboczne, ale pamiętajmy, że każda chirurgiczna ingerencja w organizm stwarza ryzyko wystąpienia powikłań.
Skutki uboczne operacji rwy kulszowej
Chociaż zabieg operacyjny usunięcia przepukliny jądra miażdżystego jest obarczony niewielkim ryzykiem operacyjnym, mogą wystąpić dysfunkcje korzenia nerwowego.
Wiąże się to z nasileniem zaburzeń neurologicznych, takich jak: zaburzenia czucia o charakterze mrowienia lub drętwienia (w lokalizacji charakterystycznej dla ustępującej rwy kulszowej). Może wystąpić również niedowład w określonej grupie mięśni (zaopatrywanej przez dany korzeń nerwowy). Powikłania te najczęściej całkowicie ustępują.
Nieco większe ryzyko powikłań zapalnych występuje w przypadku konieczności zastosowania stabilizacji wewnętrznej kręgosłupa.
Rekonwalescencja po zabiegu operacyjnym
Bez względu na przyczynę rwy i rodzaj zabiegu, pacjent musi przez dwa tygodnie po operacji ograniczyć do minimum przyjmowanie wymuszonych pozycji ciała i siedzenie. Zalecane jest leżenie, chodzenie i stanie (byle nie długotrwałe!). Pierwszy etap rekonwalescencji (4-6 tygodni), to okres gojenia się ran, w którym chory musi powstrzymać się od wykonywania pracy, a nawet codziennych obowiązków.
Kolejnym etapem jest wizyta u specjalisty, który zaleci dobraną do potrzeb pacjenta rehabilitację. Odpowiednie ćwiczenia mają kluczowe znaczenie dla długofalowych efektów operacji i zmniejszają ryzyko nawrotu choroby. W zależności od wykonywanej pracy zawodowej, powrót do pełnej aktywności trwa od 1 do 3 miesięcy. Po tym czasie nie należy jednak rezygnować z regularnych ćwiczeń. Warto też zmienić stare, niezdrowe przyzwyczajenia i popracować nad właściwą pozycją ciała, nie tylko podczas siedzenia, ale też podczas wykonywania codziennych czynności.
Ćwiczenia na rwę kulszową, które uwolnią Cię od bólu raz na zawsze!
Czy warto zrobić operację rwy kulszowej?
W niektórych sytuacjach operacja rwy kulszowej jest najlepszym rozwiązaniem, w innych jest zupełnie niepotrzebna. Wszystko zależy od przyczyny choroby i prawdopodobieństwa jej operacyjnego wyleczenia. Lekarz musi ocenić każdy przypadek indywidualnie i wspólnie z pacjentem wybrać najlepszy dla niego rodzaj terapii i ewentualnego zabiegu.
Opinie o operacji rwy kulszowej
Zdecydowana większość pacjentów z ostrą rwą kulszową jest zadowolona z rezultatów zabiegu operacyjnego, ponieważ ból korzeniowy całkowicie ustąpił. Pozostali chorzy nadal odczuwają ból, jednak o znacznie mniejszym natężeniu.
W przypadku pacjentów z przewlekłą rwą kulszową, leczenie operacyjne ma mniejszą skuteczność. Zabieg nie przynosi spektakularnych efektów, ponieważ nie wpływa on na proces zwyrodnieniowy krążków międzykręgowych i całego kręgosłupa. W takiej sytuacji (a także wielu innych przyczynach rwy) discektomia, której celem jest usunięcie ucisku na korzenie nerwowe jest po prostu zbędna. Nie zlikwiduje bowiem faktycznej przyczyny bólu.
Około 60% pacjentów operowanych z powodu przepukliny jądra miażdżystego wraca w ciągu roku od zabiegu do poprzednio wykonywanej pracy. Zmiany miejsc pracy wymaga ok. 25% chorych, a tylko 15% nie jest w stanie podjąć żadnej pracy z powodu przewlekłego bólu kręgosłupa. Nawroty tego typu schorzenia zdarzają się u ok. 10% chorych (w ciągu 2 lat po operacji).
Operacja rwy kulszowej w ramach NFZ
Zabieg operacyjny jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jednak problem stanowi zbyt długa lista oczekujących. Pacjenci muszą oczekiwać na zabieg średnio 2 lata, nawet jeśli ból jest uciążliwy, a nawroty rwy kulszowej częste. W związku z tym, wielu z nich decyduje się na samodzielne pokrycie kosztów zabiegu lub próbują innych metod leczenia.
Ile kosztuje operacja rwy kulszowej?
Cena operacji waha się od 3 tys. do 10 tys. zł, ponieważ uzależniona jest od rodzaju zabiegu i miejsca jego wykonywania. Często też w koszt całej operacji wliczony jest pobyt w klinice i opieka pooperacyjna. Warto zatem przejrzeć ofertę kilku szpitali w różnych regionach Polski. Różnice cenowe mogą być znaczące.
